Rama Badhe Kajumenengaken Nata

(Kapethik saking: Cariyosipun Ayu Sita lan Bagus Rama)
( Mutaqin )

Wonten nagari namanipun Kosala. Kadhatoning ratu amapan ing kitha Ayodya. Ingkang jumeneng nata asmanipun Dasarata. Nagari Kosala punika subur makmur, tata tentrem. Para kawula sami seger saras, kacekapan gesangipun. Sang Prabu Dasarata punika raja ingkang sugih. Ewadene panggalihipun boten tentrem. Punapa sababipun? Sabab panjenenganipun sampun sepuh, nanging dereng kagungan putra. Lajeng sinten benjing ingkang gumantos dados raja manawi panjenenganipun seda?

Sampun wongsal-wangsul dipunwonteni upacara mawi sesaji, nyuwun dhumateng Ingkang Aparing Gesang supados raja kagungan putra. Nanging dereng pinaringan.

Raja paring dhawuh dhateng para pandhita tuwin parapunggawaning kraton, ngawontenaken upacaramalih mawi sesaji ingkang langkung jangkep saha ingkang langkung kathah tinimbang ingkang sampun-sampun, nyuwun dhumateng Ingkang Akarya Gesang supados sang nata pinaringan kanugrahan putra.

Panyuwunipun kasembadan. Garwa tetiga lajeng sami nggarbini. Dumugi titi wancinipun para garwa sami babaran. Putranipun kakung sadaya. Dewi Kosalya peputra Rama. Dewi Kekayi peputra Barata. Dewi Sumtra putranipun kembar, inggih punika Lesmana tuwin Satrugna.

Kacariyos Rama punika sajatosipun dewa. Asmanipun Wisnu. Panjenenganipun manjanma, tumurun saking kayangan dhateng donya.

Putrasekawan punika pinaringan panggulawenthah ing babagan maneka warni. Kawruh saha kapinteranipun perang ngedab-edabi. Langkung-langkung Rama tuwin
Lesmana. Sedherek kekalih punika raket rukun, prasasat boten nate pisah.

Bagus Rama pikantuk Ayu Sita. Upacara wiwaha mawi pahargyan semuwa. Dangunipun ngantos pinten-pinten dinten. Prabu Dasarata ugi kepareng ngrawuhi pahargyan punika. Sasampunipun pahargyan purna, penganten kekalih tumunten kaboyong saking Nagari Widheha utawi Manthili dhateng Nagari Kosala. Ing Nagari Kosala panganten kekalih inggih dipunsuba-suba mawi pahargyan mawarni-warni.
Kacariyos Prabu Dasarata sampun sepuh sanget. Panjenenganipun kagungan kersa enggal-enggal lereh keprabon. Karaos bilih sedanipun sampun nyelaki. Rama ginadhang-gadhang nggentosi jumeneng nata. Nagari Kosala sampun cecawis ngawontenaken Upacara Jumenengan dalah pahargyanipun. Para punggawaning nagari, para kawula sami sengkut anggenipun tata-tata, manahipun sami gumbira, awit pancen mila tresna dhateng calon rajanipun punika. Dgasar Rama punika sugih kawibawan, sugih kapinteran kaprigelan, pantes dipunsuyudi saha dipuntulad dening tetiyang ing Koasala. Babar pisan boten wonten ingkang gadhah pangangen-angen bilih jumenengan punika badhe gagal. Dewi Kekeyi damel ontran-ontran, damel gegering tiyang sanagari. Kados pundi kadadosanipun? Sumangga, sami maos cariyos salajengipun.